De Bolswarder Frits van der Meer (Bolsward, 16-11-1904—Lent, 19-07-1994) was priester en wereldberoemd kunsthistoricus. Een groot literair man bovendien, die voor zijn talloze boeken in 1963 de hoogste letterkundige onderscheiding binnen het Nederlandse taalgebied kreeg (de P.C. Hooft-prijs), uitgereikt in het Muiderslot.
In deze slotbijdrage komt Kees Fens, letterkundige en hoogleraar, aan het woord over Frits van der Meer.
Aan deze indrukwekkende biografie over Kees Fens, ‘Mijn versnipperd bestaan’, door Wiel Kusters geschreven, mocht ik een steentje bijdragen (Amsterdam 2014, Athenaeum – Polak en Van Gennep)
Lange tijd belde Kees Fens (1929-2008) mij regelmatig op. We, beter gezegd Fens, raakte(n) niet uitgepraat over de door hem zeer bewonderde Frits van der Meer. Wat hij vooral van mij wilde weten, was het leven in het Bolsward uit de jeugd van Frits.
Kees Fens was een zeer groot kenner van het werk van Van der Meer. Vooral de schrijfstijl boeide hem zeer. Fens was ook de juryvoorzitter van de commissie die in 1963 de hoogste letterkundige onderscheiding binnen het Nederlandse taalgebied toewees aan Frits van der Meer, de P.C. Hooft-prijs, uitgereikt in het Muiderslot in 1964. Fens had zelf het juryrapport, waarin de commissie Van der Meer aanbeval, geschreven.
Hoewel ik gedurende enige jaren veel contact met Fens mocht hebben, heb ik hem slechts eenmaal in levenden lijve mogen ontmoeten. Ook was hij een keer, zonder aankondiging, naar Bolsward gekomen om enkele indrukken van het stadje op te doen, maar ik was niet thuis. Mijn vrouw, Babs, die Fens meteen herkende aan zijn stem (want ook met haar sprak hij telefonisch wel), heeft die middag gezellig met hem in de tuin zitten praten (met op de achtergrond de Martinikerk, waarvan op zeker moment de klokken ook nog ging luiden ..) over politiek en kunst, maar niet over Frits van der Meer..
Een verrassend telefoontje, op zekere avond. Fens vroeg me of het mogelijk was om de volgende dag naar Lent te komen. Hij zou er ook zijn en dan konden we plekken van Van der Meer bezoeken. Fens was zeer bekend met Lent, waar hij Frits dikwijls had bezocht. Voordat we een plekje nabij de Waal zochten om iets te eten, bezochten we als laatste nog het graf van Frits van der Meer op het r.k. kerkhof in Lent.
Toen we daar stonden, zei hij opeens: ’Hij had op het katholieke kerkhof in Bolsward bij zijn ouders willen liggen, vertelde hij me eens’. Ik keek hem verbaasd aan. ‘Waarom dat niet gebeurd is, weet ik ook niet’, was de ongevraagde reactie van Fens.
Op de terugreis moest ik voortdurend aan de uitspraak van Fens denken: ja, waarom niet, eigenlijk?
‘Alle standen verdoezelen op een plaats: het eenzame in de zomer hoogomlommerde kerkhof, waar de schelpen van de paden knisperen onder je schoentjes, en altijd een Fries pratende doodgraver om een praatje verlegen is. De Roomsen hebben net een eigen stuk gekregen en omhaagd; nu staat daar een Calvariebergje met een forse Gekruisigde, boven de doodsimpele priestergraven. (….) Tegen de grenshaag, onder een piedestal met omrankt kruis er bovenop, rusten grootmoeke en haar ons onbekende man; ook, sinds heel kort, onze eigen delicate en altijd glimlachende moeder….’
© Willem Haanstra
Eerder verscheen:
https://www.brekt.nl/frits-van-der-meer-en-zijn-bolswarder-vrienden-introductie/
https://www.brekt.nl/frits-van-der-meer-en-zijn-bolswarder-vrienden-hendrik-de-bruin-1/
https://www.brekt.nl/frits-van-der-meer-en-zijn-bolswarder-vrienden-2-foppe-molenaar/
https://www.brekt.nl/frits-van-der-meer-en-zijn-bolswarder-vrienden-3-jan-postma/
Geraadpleegde bronnen:
Diverse archieven;
Diverse publicaties over en van Frits van der Meer;
‘Familieboek Postma’ – Piet Postma, Franeker (2011);
Ada Houben – de Bruin;
Piet Molenaar;
Piet Postma;
Hannie Hiemstra – van der Klei;
Femy Rodenburg – Hoogma;
Fam. Jorritsma;
Met grote dank aan Kees Fens (1929 – 2008).