(tekst: Ipsos)
In de eerste Politieke Barometer van 2024 – uitgevoerd tussen 26 en 29 januari – vinden er een paar zetelschommelingen plaats.
Beginnende bij de formerende partijen, zien we dat de PVV niet verder doorschiet sinds de vorige peiling. De partij van Geert Wilders – die in december 2023 een grote stijging noteerde – komt in het nieuwe jaar met 45 zetels twee zetels iets lager uit (47 in december). De BoerBurgerBeweging lijkt een tweetal zetels te verliezen en komt hiermee uit op 6. De twee andere formerende partijen (VVD en NSC) blijven stabiel ten opzichte van december.
GroenLinks-PvdA staat in deze peiling op winst. Waar de partij in december drie zetels verloor ten opzichte van de uitslag bij de Tweede Kamerverkiezingen en uitkwam op 22 zetels, wint de partij deze zetels terug in januari en staat daarmee weer op 25 zetels. Ook D66 lijkt zetels te winnen: in januari komt de partij uit op 11 zetels, waar ze in december op 9 zetels gepeild werden. Dit verschil is echter niet significant.
En dan het zeteloverzicht: de PVV is met 45 zetels met afstand de grootste partij, gevolgd door GroenLinks-PvdA (25). VVD komt nu uit op 19 zetels en NSC staat op 18 zetels. D66 komt uit op 11 zetels, BBB op 6, CDA op 5 en de Partij voor de Dieren staat op 4 zetels. Vier partijen (SP, DENK, FvD en SGP) staan op 3 zetels en Volt en de ChristenUnie komen beide uit op 2 zetels. Tot slot behaalt JA21 in deze peiling één zetel.
Op dit moment voeren PVV, VVD, NSC en BBB gesprekken over een mogelijke kabinetssamenwerking. Ons aanvullend onderzoek laat zien dat iets minder dan de helft van de Nederlanders (46%) er vertrouwen in heeft dat de partijen erin slagen om samen een regering te volgen. Dat is een nipte daling ten opzichte van december, toen 51% vertrouwen had. Twee vijfde (43%) heeft (heel) weinig vertrouwen, waar dat een maand geleden een derde (36%) was. Alleen bij het electoraat van de formerende partijen is er een meerderheid die verwacht dat de partijen erin slagen om samen één regering te vormen. Dit vertrouwen is het grootst onder BBB’ers (79%), gevolgd door PVV’ers (71%), NSC’ers (68%) en VVD’ers (59%).
De Politieke Barometer wordt uitgevoerd door Ipsos I&O voor EenVandaag. Deze peiling is uitgevoerd door Ipsos I&O in het Ipsos-panel. Sinds januari dit jaar zijn Ipsos Nederland en I&O Research één bedrijf. Voorlopig blijven er nog twee zetelpeilingen: één uitgevoerd in het Ipsos-panel, en één uitgevoerd in het I&O Research Panel.
De komende maanden zal EenVandaag de peilingen van het Ipsos-panel blijven publiceren. In februari komt er daarnaast ook weer een peiling uit het I&O Research Panel.
We gebruiken deze periode om – in samenspraak met belanghebbenden uit media, wetenschap en overheid – te bepalen hoe we in de toekomst zullen omgaan met de zetelpeilingen. Duidelijk is in ieder geval dat Ipsos I&O door zal blijven gaan met zetelpeilingen.
Onze cijfers worden ook gepubliceerd door EenVandaag.
Voor meer resultaten uit ons aanvullend onderzoek kun je ons op X (voorheen Twitter) volgen via https://www.twitter.com/Politieke_B.