Te laat voor de kerstkalkoen, te vroeg voor de oliebollen. Dat zijn de dagen tussen Kerst en de jaarwisseling. Het engelengezang galmt nog na, terwijl we liggen bij te komen van onze copieuze kerstdiners. Vrede op aarde en het heeft weer lekker gesmaakt. Er is olie en meel in huis; appels en rozijnen worden aangeschaft en alles wacht op de oliebollen, de appelflappen, de champagne, het vuurwerk en tot alles weer gewoon wordt.
Het is ook de periode met de kortste dagen en de langste nachten. Wie een lange werkdag maakt en ver weg woont, gaat in het donker van huis en keert daarheen in duisternis terug. De avonden zijn lang. Natuurlijk branden alle lichtjes en niet alleen in de kerstboom. De dakgoot, de deurpost, de oprijlaan, de buitenconifeer en de vlaggenmast delen in de lichtshow en troeven de buren af. Zij missen de vlaggenmast. Maar het blijven lange avonden.
Vroeger werd deze tijd doorgebracht in gezinsverband. Had vader de krant uit en moeder de afwas gedaan, dan kwam het ganzenbord op tafel. Of de dominostenen, het mens-erger-je-niet of het scrabblespel. Voor Monopoly waren zelfs deze avonden niet lang genoeg. Alle zes kinderen, van Kees (6) tot Alie (14) deden mee. Het was een tijd waarin alle Alies nog meisjes waren en vader de baas en de grappigste was. De kinderen kregen ranja (na 1965 jus d ‘orange), vader een biertje en moeder nipte aan de wijn. Er verschenen noten en doppinda ’s op tafel, met de chips werd gewacht tot 1968 en het werd nog heel gezellig. Je eraan onttrekken deed je niet en je ging zeker niet zitten somberen op je eigen kamer – die je deelde met twee broertjes. Maar als het niet gezellig was, was het een zware tijd.
Tegenwoordig staat de radio de hele dag op de top-2000 en niemand kon tot voor kort ’s avonds Matthijs van Nieuwkerk ontlopen, tot hij zichzelf buitenspel zette. En we blikken terug. Op de sport, op het nieuws, op het weer, op de politiek, het koningshuis, het shownieuws, Heel Holland Bakt en Frans Bauer. En op ons eigen leven.
Hebben we gewild wat we deden en hebben we gedaan wat we wilden? En waarom is dat niet gelukt? Het worden weer lange avonden.
Kay Balsema