Chris Marijt blonk als Lee in True West, een toneelstuk van de Amerikaanse schrijver Sam Shepard. Het stuk werd namens TC Teater in oktober 2023 opgevoerd in Reahûs. ‘Dit zaaltje kende ik nog, aangezien ik hier jaren geleden eens een familiedag heb gehad. Toen al wist ik dat ik hier graag eens een toneelstuk wilde spelen’, aldus Chris.
(7) Hoe kijk je terug op het proces van voorbereiding van True West in Reahûs?
“True West” was voor ons een enorm spannende productie. De eerste productie van TC Teater wat ik zoals ik al zei samen met Theo heb opgericht. Al jaren liep ik rond met het idee om zelf eens een keer wat te gaan maken op het gebied van theater. Samen met Theo hebben we gehoor gegeven aan dat idee en zo is TC Teater ontstaan. Puur uit nieuwsgierigheid en enthousiasme. Het was het proberen waard. Gedurende een productie bij Teater Snits heb ik regisseur Dirk de Vries eens gevraagd of hij nog een mooi stuk had liggen voor 2 mannelijke spelers. Dirk maakte ons nieuwsgierig met “True West”. Toen we dit meerdere malen hadden doorgelezen hebben we het stuk door Baukje Stavinga laten vertalen naar het Fries. “True West” bestaande uit vier rollen.
Voor de overige rollen hebben wij Marius den Otter en Matthie Silvius bereid gevonden. De regie was in handen van Dirk de Vries die ons het stuk had aangeraden. In mei 2023 is ons repetitieproces begonnen. Ongeveer 35 repetities verder speelden wij in oktober 2023 de Fryske première van “True West” voor vier uitverkochte zalen. Als locatie hadden we gekozen voor een zaal achter Cafe de Ree in Reahûs.
Dit zaaltje kende ik nog, aangezien ik hier jaren geleden eens een familiedag heb gehad. Toen al wist ik dat ik hier graag eens een toneelstuk wilde spelen. Dirk kwam met het idee om het stuk op een vlakke vloer te spelen met het publiek aan vier kanten om ons heen. Een pareltje. Met vloerkleden en een aantal dekenkisten creëerde we onze eigen toneelarena, een soort van boksring. Intiem theater recht van uit het hart. Voor mij persoonlijk een groot succes.
Wat betreft de algemene voorbereiding hadden we nu natuurlijk alles in eigen hand. We hebben alles zelf moeten regelen om de voorstelling te maken. Dit varieert van het regelen van een locatie tot het aanschaffen van de decorstukken en alles wat daar nog tussen ligt. Soms leek het meer op werk, gezien de tijd en energie die erin gestoken is, maar dit was het allemaal waard. In het najaar van 2024 hopen wij met TC Teater een nieuwe productie te kunnen maken.
(8) Uit welk onderdeel putte je extra motivatie? En waarom juist dit onderdeel?
Het einddoel. Voor mij was deze productie alleen geslaagd als er na de tijd positieve reacties van het publiek waren gekomen. Gedurende het repetitieproces heb ik vaak nagedacht of het publiek wel zou genieten van deze toneelavond. Niet doorgaans toneel wat veel mensen misschien verwachten, maar toneel wat mensen aan het denken zet en waar iemand echt van onder de indruk kan raken. En kunnen we de verwachtingen überhaupt wel waarmaken? Misschien is dit een stukje onzekerheid geweest, geen idee.
Ook moet ik zeggen dat ik elke repetitie weer nieuwe motivatie haalde uit het geweldige tegenspel van Theo. Een ervaren toneelspeler die op zo’n fraaie wijze woorden en zinnen tot een boeiend verhaal kan maken. Ook regisseur Dirk mag niet ontbreken. Het vertrouwen en enthousiasme dat hij gaf en de absolute wil om het onderste uit de kan te halen is bewonderingswaardig. Beide vakmannen pur sang. Eigenlijk is de hele ploeg het noemen waard. Hoe ook Marius den Otter en Matthie Silvius hun rollen vertolkten maakte het voor mij persoonlijk zo veel makkelijker en leuker om te doen. Niet te vergeten onze geweldige technicus Henk Jan Krijgsman van FRL Producties met een geweldig licht en geluidsplan. En natuurlijk mijn lieve vriendin Mayra Hondema die de productie in goede banen leidde en zich achter de schermen met volle overgave inzette om ons te ondersteunen en te adviseren. Zij allen maakte deze productie tot een groot succes.
(9) Hoe kijk je terug op de vier uitvoeringen van True West in Reahûs?
Uiteindelijk heeft de Friese première van “True West” mij alles gegeven wat ik ervan gehoopt had. Vier uitverkochte zalen, mooie woorden en lovende recensies. De energie die ik uit zowel het spel, de locatie, de mensen en de voorstelling heb kunnen halen was gelukzalig.
(10) Welk onderdeel in de rol van Lee ging je tamelijk gemakkelijk af? Motiveer a.u.b.
Zelf vind ik dat het samenspel met Theo het meest natuurlijk ging. Dit ook, omdat we dit de afgelopen jaren vaker hebben kunnen doen bij Teater Snits. Als speler bouw je dan een vertrouwensband op waarmee je de chemie van het toneel af kan laten spatten. Het blinde vertrouwen in elkaar speelt vanzelfsprekend een grote rol in een productie met vrijwel alleen maar dialoog tussen twee karakters. Voor mijn gevoel zijn we er goed in geslaagd om dat boeiend over te brengen.
(11) Welke onderdeel in de rol van Lee had je meer moeite mee? Motiveer a.u.b.
Lee is in mijn ogen een persoon die in sommige situaties ontoerekeningsvatbaar kan worden geacht. Zijn gedachtegang springt van hot naar her en kan ontvlammen om het kleinste detail. Met verschillende subtiele tics (handen wrijven, haren trekken, etc.) heb ik geprobeerd Lee zo geloofwaardig mogelijk te laten overkomen.
Het meeste moeite heb ik gehad met de complete gekte die Lee op een bepaald moment in een scene doormaakt. Hij overziet de dingen hier niet meer en uit al zijn frustraties op de scripts en typmachine die het hem onmogelijk maken een succesvol verhaal te schrijven. Het is soms moeilijk om zonder (duidelijke) opbouw uit het niets uit je plaat te gaan. Ook de laatste scène met moeder was ingewikkeld. Welke emoties laat Lee op dat moment zien? Welk gevoel heeft daar de overhand? Tijdens de verdieping in een rol kan je soms tegen bijzondere dingen aanlopen.
(12) In welk opzicht ligt er eventueel een professionele baan als acteur voor je te wachten? Of ben je daar niet op uit? Misschien kun je dat motiveren aan de hand van een eventuele filmrol.
Misschien had ik 5 jaar geleden toch een opleiding moeten kiezen met als uitstroom theater/toneel. Soms knaagt dit nog wel eens aan me. Zelf heb ik geen idee of ik het ooit gehaald had als acteur. Ook weet ik niet of dat leven wel zo gelukkig maakt, als dat het zich soms voordoet. Wat dat betreft is de baangarantie in die sector een stuk minder zeker dan in mijn huidige werksector, namelijk de zorg.
Wel vind ik het enorm leuk om mij elke keer weer te verdiepen in een rol en te blijven leren van andere mensen. In het amateurtoneel leer je van elke productie weer nieuwe dingen. En wie weet wat er verder nog op mijn pad komt op het gebied van theater. Verder hoop ik nog vele mooie producties te spelen, te leren en misschien wel te inspireren, want ik kan namelijk iedereen aanraden om eens een keer op het toneel te staan.
Wiebe Dooper
Eerder verscheen: