Sinds het jaar dat Bolsward een officiële voetbalclub kent, 1905, is het een komen en gaan geweest van verenigingen die onder verschillende namen deelnamen aan competities. Het is dit jaar 100 jaar geleden dat de v.v. C.A.B. werd opgericht, ontstaan uit een fusie tussen F.C.A. (van 1905) en het dan nog zeer jonge v.v. Bolsward. Al lange tijd was er sprake van de wens om beide clubs onder één naam aan de competitie te laten deelnemen, maar het was aan Rimmer van der Meulen te danken dat die wens ook in de praktijk werd gebracht.
Rond het jaar 1900 begon ook de Bolswarder jeugd de voetbalsport te ontdekken. Elders ging ik al uitgebreid in op die eerste jaren die leidden tot het oprichten van F.C.A. (Football Club Achilles) in 1905. Vervolgens kreeg Bolsward nog een ‘arbeidersclub’: Hercules, een katholieke afsplitsing: v.v. Bolsward, en dan B.V.C. (Bolswarder Voetbal Club) in 1918, waarvan de naam in 1922 veranderde in v.v. Bolsward.
In 1924, nu 100 jaar geleden, fuseerde deze laatste met F.C.A. tot v.v. C.A.B. (Combinatie Achilles Bolsward) dat in 2013 weer fuseerde tot S.C. Bolsward (C.A.B. en c.v.v. Bolswardia). Enkele jaren later (2015) sloot ook de r.k. v.v. R.E.S. zich hierbij aan, waarna daarnaast een zondagclub (Blauw Rood) werd opgericht als tegenwicht voor het op zaterdag spelende S.C. Bolsward. Een hele lijst van clubnamen die in het kleine stadje Bolsward opkwamen en weer verdwenen.
Laten we even een korte blik werpen op hoe C.A.B. tot stand kwam, dit jaar dus een eeuw geleden.
In het het laatste notulenboek van F.C.A. valt het volgende te lezen. Het is een schrijven van R. v.d. Meulen, gericht aan de aanwezigen op een ledenvergadering. Bij aanvang van de bijeenkomst leest Van der Meulen voor:
Ter afsluiting
Na terugkeer in Bolsward in Febr. 1924 vernam onderget. dat een verzoek van de zustervereen. ‘Bolsward’ tot Comb. door F.C.A. Bestuur was afgewezen. Volgens bijlage I wendde hij zich toen tot dit bestuur en na een bestuursvergadering en daarop volgende leden vergadering F.C.A. waarin hij deze comb nader uitéén zette en verdedigde bleken bijna alle leden voorstander van deze Comb. te zijn in het belang van Bolswards voetbalsport. Aan ‘Bolsward’ werd hiervan kennis gegeven. Ook hier bleek men niet van gevoelen te zijn veranderd (bijl.II) en is daarna na een gecombineerde ledenverg. tot oprichting van v.v. C.A.B. besloten.
R. v.d. Meulen
Op woensdag 19 maart 1924 is er om 8 uur ‘s avonds een vergadering in café R. Hoekstra, Grootzand 22. Al ver van tevoren werd er binnen de plaatselijke voetbalkringen gesproken over een mogelijke fusie tussen de beide voetbalclubs. Het zaaltje zat dan ook propvol met leden van het in 1905 opgerichte F.C.A. en v.v. Bolsward. De door Rimmer van der Meulen uitgesproken tekst bij aanvang van de bijeenkomst maakte grote indruk op de aanwezigen.
Een jaar eerder was de grote stimulator van dat F.C.A., de ijzerhandelaar Rimmer van der Meulen (geb. 1 september 1895), vertrokken uit Bolsward. Wegens zijn grote verdiensten werd hij bij zijn afscheid benoemd tot erelid. Het jaar daarop keerde hij al snel weer terug naar Bolsward en werd de initiatiefnemer tot het samensmelten van F.C.A. en B.V.C. tot C.A.B., Combinatie Achilles Bolsward.
De drang om tot een voetballende eenheid te komen in de oude Gysbertstêd leefde al enige tijd in Bolsward. Het constateren dat met name Sneek voetballend steeds verder boven Bolsward ging uitsteken, raakte bij velen een gevoelige snaar. Het was zelfs zo dat tal van voetballiefhebbers in de weekeinden gingen kijken naar wedstrijden die Sneker clubs thuis speelden. Dat zinde velen niet en de druk om de voetbalprestaties in eigen stad te verhogen, nam zienderogen toe. Vandaar dat het in maart 1924 genomen besluit niet verrassend was.
l maar liefst zes (!) keer, vaak noodgedwongen, als voorzitter fungeren. En hij zou op zaterdag 11 maart 1950 de club voor een ondergang behoeden, na een diepe bestuurscrisis. Naast voorzitter was hij overigens ook nog penningmeester en twee keer secretaris. Geen wonder dat deze persoon later, na al erelid te zijn, tot erevoorzitter werd benoemd.
Begin maart 1924 al vergaderde v.v. Bolsward over een mogelijke fusie.
De reactie van v.v. Bolsward op het voornemen van F.C.A. om tot een fusie te komen, was het volgende korte berichtje:
- Bolsward
Secr. A. Vonk.
Gijsb. Jap. Str. 9
Aan het Bestuur v.v. F.C.A.
Secr. dh. M. Brandsma te B.
Mijne Heeren,
Hiermede bericht ik U, dat op de gister door ons gehouden ledenverg. besloten is, het voorstel tot Comb. aan te nemen. In het belang hiervan, acht ik het dus noodzakelijk om zo spoedig mogelijk deze zaak te regelen
Hoogachtend.
A. Vonk
Secr.
In een nogal chauvinistisch artikel op de voorpagina van de Bolswardsche Courant van 26 maart 1924 werd het besluit te komen tot C.A.B. luidruchtig toegejuicht.
Het artikel eindigt met:
‘Zoo begint dus op voetbalgebied een nieuwe periode voor Bolsward; alle spelers zijn bezield met de beste voornemens voor de nieuwe combinatie en reeds worden pogingen gedaan, hier Zondag een N.V.B. (latere K.N.V.B., wh) club uit Meppel of Leeuwarden te krijgen. Ongetwijfeld zal door deze combinatie de belangstelling meer gaan toenemen en wij gevoelen ons ook op sportgebied wel zoo goed Bolswarder, dat wij hopen, dat de nieuwe club met veel succes onze plaats zal verdedigen.’
Vervolgens gingen de besturen meteen aan de slag. Met toestemming van de provinciale en landelijke voetbalbond kon het nieuwe C.A.B. aan het seizoen 1924 – 1925 met zijn drie elftallen onder deze naam deelnemen aan de competities van de F.V.B. Het plaatselijke jeugdvoetbal moet echter nog tot 1930 wachten alvorens ook jongeren speelgerechtigd waren.
Het zal duidelijk zijn dat het plaatselijke voetbal turbulente tijden heeft gekend: clubs kwamen en gingen. Opvallend: het is nog maar zo’n 35 jaar geleden dat de toenmalige raad van de gemeente Bolsward een motie indiende om te onderzoeken of tussen de drie dan bestaande clubs (C.A.B., R.E.S. en Bolswardia) heel voorzichtig gesprekken mogelijk waren om tot (jeugd)samenwerking te komen. Een raadsmeerderheid verwierp die motie. De maatschappelijke verzuiling was nog niet voorbij…
© Willem Haanstra
Geraadpleegde bronnen:
– Jubileum – uitgave voetbalvereniging CAB 1975 ( Ǣlze Ruiter, Jaap van Dalen, Piet Prins);
Archief J.J. Wijma;
Archief Willem Haanstra;
Bolswardsche Courant, jaargang 1924.