Categorieën
Landbouw Onderzoek

Agro Vertrouwensindex: Vertrouwen boeren en tuinders gestegen, maar nog verre van goed

Door LTO Nederland

Het vertrouwen dat boeren en tuinders in de land- en tuinbouw in hun onderneming hebben, is in het tweede kwartaal van 2024 met bijna 5 punten gestegen ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024. De Agro Vertrouwensindex komt hiermee op 5 punten. Bij de vorige meting lag het vertrouwen nog op het nulpunt, dat aangeeft dat er evenveel positief als negatief gestemde ondernemers zijn. Het vertrouwen van ondernemers ligt nog onder het gemiddelde van 11 punten. Biologische boeren blijven optimistischer. In het tweede kwartaal van 2024 kwam de index uit op 22 punten, een toename van 6,5 punten.

Het gestegen vertrouwen is vooral toe te schrijven aan de melkveehouders (+ 8 punten), pluimveehouders (+ 20 punten), en de biologische sector (+ 6,5 punten). Ook het vertrouwen van glastuinbouwers en opengrondstuinders steeg, maar hier was de verandering met circa 2 punten beperkt. Akkerbouwers en varkenshouders hadden juist minder vertrouwen in hun eigen onderneming. Hier daalde de index met respectievelijk 3 en 5 punten.

Slecht weer vermoedelijke oorzaak lager vertrouwen akkerbouwers
De Agro Vertrouwensindex bij akkerbouwers ligt momenteel op 1 punt (-3 punten). Hiermee ligt het vertrouwen onder het langlopend gemiddelde van 9 punten. De stemmingsindex, dat de huidige stemming van ondernemers meet, halveert ruimschoots naar 11 punten, terwijl de index met betrekking tot de verwachte situatie op het bedrijf voor over 2 à 3 jaar met 6 punten steeg naar -8 punten. De stemmingsindex en de vertrouwensindex vormen samen de Agro Vertrouwensindex.

De negatievere stemming is het resultaat van een tot nu toe zeer uitdagend en slecht seizoen, geeft de Wageningse sectordeskundige Mark Manshanden aan. “Zowel de overvloed aan regen en de beperkte zonnige dagen zorgen voor een matige verwachting voor de oogst. Het vochtige seizoen zorgt voor een enorme ziektedruk, wat extra arbeid en kosten met zich meebrengt. Een verklaring voor de negatieve, maar wel gestegen economische verwachting voor de middellange termijn is lastig. Mogelijk zit dat meer in het beleid. Zo is nu de deadline van de stikstofplannen van de provincies geschrapt en zijn de eisen van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid versoepeld”.

Melkveehouders iets positiever, maar vertrouwen blijft laag
Het vertrouwen van melkveehouders heeft zich in het tweede kwartaal van 2024 iets hersteld van het zeer lage niveau van het eerste kwartaal en bedraagt iets meer dan 1 punt. Het ligt hiermee nog steeds ver onder het langjarig gemiddelde van 10 punten. De stemmingsindex ligt, na een dip in het eerste kwartaal, met bijna 18 punten wel boven het niveau van de tweede helft van 2023. De indicator over de verwachting voor de middellange termijn is ook hersteld, maar nog niet positief. Na een negatieve beoordeling in het eerste kwartaal van 2024 steeg de index nu met bijna 10 punten naar -13 punten.

De gestaag toenemende melkprijs is volgens sectordeskundige Jakob Jager de belangrijkste reden voor deze iets minder pessimistische stemming. “De neergaande trend van de laatste tijd komt mogelijk door de afbouw van de derogatie, die in 2023 zijn intrede deed, waardoor de melkveehouders die hiervoor opteren al geconfronteerd werden met hogere mestafzetkosten als ze hun dierlijke mest niet meer op hun eigen land konden afzetten”, vervolgt Jager. “Er zijn geen vooruitzichten dat hier op korte termijn verandering in komt. Een eventuele omzetting van dierlijke mest in kunstmest (RENURE) zal op korte termijn niet dermate grootschalig zijn, dat deze de druk op de mestmarkt doet afnemen. Het aanwijzen van door nitraat verontreinigde gebieden en het niet meer bemesten van bufferstroken legt extra druk op de hoeveelheid mest die moet worden afgezet”.

Melkveehouders hebben momenteel de laagste en meest negatieve kijk op de verwachte economische bedrijfssituatie over 2 à 3 jaar (-13 punten) van alle onderscheiden sectoren. Volgens de bovengenoemde sectordeskundige vindt dit zijn oorsprong in de onzekerheid die er is rondom de vermindering van de stikstofuitstoot door de agrarische sector, het (Europese) natuurbeleid en de afbouw van derogatie.

Biologische sector blijft optimistisch
Het vertrouwen van ondernemers in de biologische sector is nog altijd groeiende. In het tweede kwartaal van 2024 kwam de index uit op 22 punten, een toename van 6,5 punten.

Mogelijk speelt bij deze ondernemers mee dat de overheid in juni een campagne is gestart om consumenten te wijzen op biologische producten. Met de campagne informeert LVVN consumenten over hoe lekker biologisch eten is, wat de voordelen ervan zijn en wat het Europees biologisch keurmerk inhoudt. De consumentencampagne maakt onderdeel uit van het Actieplan Biologisch. Meer informatie over dit actieplan is te vinden op de website van de rijksoverheid.

Meer gedetailleerde gegevens over de Agro Vertrouwensindex zijn te vinden op www.agrimatie.nl.

Aanmelden
Wilt u deelnemen aan de Agro Vertrouwensindex? Ga dan naar de website van Wageningen Economic Research, uitvoerder van dit onderzoek, en meld u aan.

Ook kunt u raadplegen:
https://www.lto.nl/agro-vertrouwensindex-vertrouwen-boeren-en-tuinders-gestegen-maar-nog-verre-van-goed/