Categorieën
Commentaar Cultuur Fryslân Politiek Sociaal

Wat is er toch mis met de PvdA die vijf zetels verloor en in Leeuwarden al jarenlang op een glijdende schaal naar beneden zit?

Door Andries Veldman, redacteur Liwwadders.nl

Rood van de troon gestoten, zo luidde de kop van de Leeuwarder Courant na de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Dit is verrassend, omdat het provinciale dagblad nog niet eerder zo duidelijk benoemd heeft dat de lokale PvdA stevig verlies lijdt en dat al jarenlang. Al eerder werden de sociaaldemocraten voorbijgestreefd door andere partijen zonder dat het doorbreken van de rode hegemonie in Leeuwarden in het provinciale dagblad expliciet werd beschreven. Des te opmerkelijker was de stemming die er heerste tijdens de bijeenkomst van de fusiepartij GroenLinks/PvdA afgelopen zaterdag in Café Z aan het Zaailand. Hier blaakte de meerderheid nog van zelfvertrouwen en werden er geen woorden vuil gemaakt aan hun concurrenten, die inmiddels zonder al te veel moeite een robuuste plaats in de Leeuwarder samenleving hebben ingenomen. Stemlokalen waar decennialang rood werd gestemd verschoten bij de laatste verkiezingen van kleur. Enkele observaties tijdens de bijeenkomst in Café Z:

Wie zaterdagmorgen de zaal in ogenschouw nam, zag veel oude, vertrouwde gezichten. De immer vrolijke Mohammed Benmhammed (voormalig raadslid in Leeuwarden en in het dagelijks leven ambtenaar voor het sociale domein in de gemeente Súdwest-Fryslân) was present en vulde de zaal met zijn aanstekelijke lach. De in een mooie trui gestoken Klaas Zwart (ambtenaar bij de provincie Friesland) was er ook. Amerins Dikken (ex-fractievoorzitter in Leeuwarden) gaf hoog op van haar wijkpanel binnenstad (‘Die wijkpanels functioneren overal heel goed’). Ook Jenny Bouma (wethouder in de opgeheven gemeente Boarnsterhim; ondernemer, tevens bekend om haar belangenverstrengeling (hier) met de vastgoedsector) ontbrak niet. Peter de Haan (oud-ambtenaar van de provincie Friesland) en Eline de Koning (raadslid en voormalig docent bij het Friesland College) zaten stilletjes aan de zijkant. Vrijwel allemaal goed in het vel, met een mooie baan of gepensioneerd, bovenmodaal inkomen, fijne woning, elektrische fiets, gerieflijke auto voor de deur en een camper of jacht om eropuit te trekken, drie à vier vakanties per jaar. In het zaaltje was de arbeider (de A van PvdA) in geen velden of wegen te bekennen. Van de kloof tussen arm en rijk of stad en platteland was ook al weinig te merken. ‘Waarom staat er geen schoonmaker op de nieuwe lijst?’, probeerde Thewis Kooistra voorzichtig. ‘Tsja, als die zich niet aandient komt die er ook niet op’, antwoordde Elsa van der Hoek, voorzitter van de kandidaatstellingscommissie. Deze uitspraak getuigde niet van al te veel inspanning om deze toch onwenselijke gang van zaken te keren.

Voorzijde beginselprogramma uit 1977.

Ze geloven niet meer in de fraaie teksten in het nieuwe verkiezingsprogramma die voorspoed beloven

Wat is er toch mis met de PvdA die landelijk vijf zetels verloor (20 procent) en in Leeuwarden al jarenlang op een glijdende schaal naar beneden zit? De PvdA werd eerder al door partijgenoten, onder andere door voormalig partijleider Wouter Bos, omschreven als de partij die omziet naar de mensheid maar daarbij de mens vergeet. Aandacht voor de arbeider, werknemer of medewerker lijkt ook in Leeuwarden geheel te zijn verdwenen, getuige de structurele opmars van rechtse partijen. Zij die zich tot deze groeperingen rekenen zijn boos. Misschien ongefundeerd boos, dat zou best kunnen, maar ze zien de ‘nieuwe’ partij eerder als vijand dan als vriend. Ze geloven niet meer in de fraaie teksten in het nieuwe verkiezingsprogramma die voorspoed beloven. Ze worden geconfronteerd met hogere lasten en hebben angst om toeslagen waar ze nota bene recht op hebben aan te vragen omdat ze bang zijn in een kluwen van procedures terecht te komen. Ze zijn de wirwar van soms tegengestelde regels beu, missen het overzicht wanneer ze van het gas af moeten en kunnen de door het wisselende beleid rond het plaatsen van zonnepanelen de financiële gevolgen niet overzien.

De uit Sneek afkomstige Bart Tromp (1944-2007) was een prominent denker binnen de PvdA. Hij promoveerde op een vergelijkend onderzoek naar de beginselprogramma’s van de Sociaal-Democratische Bond, de SDAP en de PvdA. 

Onderwijl zit de Leeuwarder fusiepartij in een cocon. Zaterdag leek de partij even op die van VVD-partijleider Dilan Yesilgöz, die verlies als winst presenteerde en op het podium een vreugdedansje deed, toen PvdA-partijprominent Hetty Jansen vertelde dat ondanks eerdere tellingen in Leeuwarden haar partij toch als grootste uit de bus was gekomen. Ondanks een verlies van 7 procent steeg applaus op in het met honderdtwintig leden volgepakte zaaltje. Er werd nog net niet gedanst. GroenLinks/PvdA oogde in Café Z als een fijne familie met in hun midden een paar zwarte schapen.

Leest u deze bijdrage gerust verder via: https://www.liwwadders.nl/wat-is-er-toch-mis-met-de-pvda-die-vijf-zetels-verloor-en-in-leeuwarden-al-jarenlang-op-een-glijdende-schaal-naar-beneden-zit/