(tekst: GrienLinks-statenlid Jochem Knol)
2022 was voor de agrarische sector een onzeker jaar. Jarenlang zijn maatregelen om de sector toekomstbestendig te maken uitgesteld en dat roept onzekerheid op. De Nederlandse landbouw is koploper als het om efficiëntie gaat, maar dat gaat helaas ten koste van de kwaliteit van bodem, water, lucht en biodiversiteit. Nederland scoort binnen Europa niet best. Het aantal soorten planten en dieren neemt in rap tempo af. Dat het zo niet verder kan is voor vrijwel iedereen duidelijk en de rechter heeft grenzen bepaald.
We hebben allemaal jarenlang geprofiteerd van relatief goedkoop voedsel. Het is dan ook niet eerlijk om de schuld alleen bij de boeren te leggen. Samen moeten we op zoek naar een nieuw evenwicht: wat kunnen de bodem en het water aan zonder dat we die (verder) uitputten? Van maximalisatie naar optimalisatie. Ofwel, grondgebonden landbouw, waarbij we meer uitgaan wat de natuur ons biedt. Een kringloop zonder het toevoegen van kunstmest en pesticiden. De landbouwsector geeft aan dat de hoeveelheid voedsel en de opbrengsten voor de boeren afnemen. Supermarkten stellen extreem hoge eisen aan het uiterlijk van voedsel en we gooien eten heel makkelijk weg. Een derde van het brood dat gebakken wordt verdwijnt bij het afval, een appel met een klein plekje is onverkoopbaar. Zijn we als consumenten bereid een reële prijs voor het werk van de boeren te betalen?
Nu bijna vier jaar geleden deed de rechter de uitspraak dat er te veel stikstof wordt uitgestoten. Om onze vliegvakanties mogelijk te maken koopt Schiphol boeren uit en de industrie wordt met fluwelen handschoenen aangepakt. Door die uitspraak kwamen veel boerenbedrijven zonder vergunning te zitten. Waarom wel vliegen en geen zekerheid voor agrarische bedrijven? Als bedrijven (vrijwillig) willen omschakelen naar meer grondgebonden landbouw moeten we de goedwillende bedrijven steunen. Het omschakelen van traditionele landbouw naar bijvoorbeeld biologische landbouw is een keuze die een boer zelf moet maken. Maar we kunnen wel helpen de onzekerheid van nieuwe bedrijfsvoering weg te nemen. Geen extra regels, maar een stimulans en reële prijzen.
Natuur en landbouw kunnen samen als we er samen aan willen werken. Het vergt van zowel consument als producent een open houding. Maar helaas dringt de tijd. In verschillende gebieden binnen Fryslân werken verschillende partijen eraan. Door duidelijk aan te geven wat (en wanneer) we willen bereiken kunnen de plannenmakers daar prima invulling aangeven. Zo ontstaat de duidelijkheid waar de natuur en de landbouw recht op hebben.
Ook kunt u raadplegen: https://www.grienlinks.nl/2023/01/23/opinie-natuur-en-landbouw-hebben-recht-op-duidelijkheid/