(tekst: Kazemattenmuseum)
Arjen de Boer is vrijwilliger bij het Kazemattenmuseum. Hij heeft als hobby het verzamelen en opknappen van historische radio’s. Het is hem gelukt om een 80 jaar oude radio weer aan de praat te krijgen.
Op maandag 22 mei 1944 vertrekt een Halifax bommenwerper vanaf RAF vliegveld Snaith in Noord-Yorkshire. Aan boord 7 bemanningsleden. Het is het begin van een cross-country trainingsvlucht. Problemen met de stuurboordmotor maken het toestel onbestuurbaar. Gelukkig kon de bemanning op tijd het vliegtuig verlaten en werd in veiligheid gebracht. Het vliegtuig stortte neer in een veenmoeras bij Waun Afon, in Wales. De laatste seconden van de vlucht van het vliegtuig werden gezien door de grondwerkers van Kay Slope Drift Mine. Zij renden naar het veenmoeras in de hoop dat de bemanning erin was geslaagd uit het vliegtuig dat inmiddels volledig in vlammen was opgegaan te ontsnappen.
Het bergen van het vliegtuig werd bemoeilijkt omdat het veenmoeras nauwelijks het gewicht van een man kon dragen. Het bergingsteam gebruikte lieren om af te slepen wat ze konden, en dit werd later op diepladers geladen en afgevoerd.
Een grote hoeveelheid wrakstukken kon niet geborgen worden en zakte in het veenmoeras. Zo niet de radio uit de Halifax. Die is bewaard gebleven.
Arjen had altijd al het idee om een slecht uitziende radio weer te laten spelen. In 2023 kwam de radio uit de Halifax op Arjen’s pad en hij kocht deze in Engeland uit een privéverzameling voor zijn eigen verzameling. Hij zag kans om zijn droom waar te maken. Een oude radio weer aan de praat krijgen. Na avonden en dagen werk is het hem gelukt de radio weer aan de praat te krijgen. Na 80 jaar stil te zijn geweest.
Arjen: “De radio heb ik heel voorzichtig onder handen genomen en hem langzaam weer aan de praat gekregen. Eerst door er een kleine spanning op te zetten en te kijken wat wel werkt en wat niet. Met die test kwam ik erachter dat er zeker nog leven in zat en ben onderdelen gaan zoeken om hem weer mooi te laten spelen. Zo is er een nieuwe volume pot ingezet zodat er weer volume uitkwam. Ook heb ik er nieuwe buizen in gedaan zodat ik wist dat dat gedeelte in ieder geval goed is. Daarna heb ik de condensatoren vervangen die elektrischiteit “lekten” en daarna hoge spanning erop gezet. Dat was spannend. Er kwam geen rook uit dus tot zover ging het goed. Daarna heb ik de signaalgenerator erop gezet en ja hoor het signaal kwam erdoor.
Nu wist ik dat hij zou moeten werken. ‘s Avonds heb ik de antenne erop aangesloten en ….. er kwam een Engelse zender voor en wel de BBC. Ik sprong een gat in de lucht. Wat het voor mij extra bijzonder maakt is dat het hele verhaal van de crash bekend is en ook wie deze radio in 1944 gebruikt heeft.”
Op 6 en 7 april tijdens het museumweekend is de radio te bewonderen in het Kazematten-museum en vertelt Arjen er graag meer over.