Door Planbureau Friesland
De Friese economie groeit, maar staat voor een fundamentele uitdaging. De beroepsbevolking krimpt, technologische veranderingen versnellen, en het economische verdienvermogen blijft achter bij andere regio’s. Tegelijk is Fryslân een provincie met een sterke sociale samenhang, een rijke kennisinfrastructuur en ondernemerschap dat geworteld is in de regio.
Om in deze context brede welvaart te behouden én versterken, is diepgaand inzicht nodig in hoe de Friese economie is opgebouwd en verandert. In het nieuwste rapport van Planbureau Fryslân wordt die structuur en dynamiek in detail in kaart gebracht met als doel bij te dragen aan toekomstgericht economisch beleid. Dit onderzoek is tot stand gekomen in samenwerking met Christelijke Hogeschool Ede.
Dieper inzicht in economische structuur en specialisatie
Het onderzoek laat zien in welke sectoren Fryslân relatief sterk is vertegenwoordigd, waaronder landbouw, industrie en zorg. Op basis van locatiequotiënten worden regionale specialisaties blootgelegd. Dit is waardevolle informatie voor het vormen van clusters, het benutten van economische kracht en het ontwikkelen van slimme specialisatiestrategieën. Ook wordt de bedrijvendynamiek in kaart gebracht: hoe ontwikkelt de werkgelegenheid zich en hoe verandert het type banen? Dit biedt aanknopingspunten voor een strategisch gesprek over arbeidsmarkt, innovatie en verdienvermogen in Fryslân.
Innovatiekracht beter in beeld
De Friese economie kent veel mkb’ers met sterke lokale wortels. Maar juist voor deze bedrijven is het lastig toegang te krijgen tot kennis, kapitaal en netwerken die nodig zijn voor innovatie. Daarom adviseert het rapport om structureel inzicht te verkrijgen in de innovatieactiviteiten van Friese ondernemers.
Door data uit de Noord-Nederlandse monitoren specifiek te verdiepen voor de Friese situatie, ontstaat een integraal beeld van het ondernemersecosysteem in Fryslân. Dit is cruciaal voor beleidskeuzes die brede welvaart en innovatie met elkaar verbinden. Op basis daarvan kan ook de slimme specialisatie in 6 speerpunten goed beoordeeld worden. Die is gebaseerd op de Europese RIS3-strategie voor Noord-Nederland van 2020. Een herijking op basis van nieuwe data kan zorgen voor scherpere keuzes én betere inzet van publieke middelen.
Clustering en variëteit: kans voor toekomstgericht beleid
Het onderzoek onderstreept het belang van clustervorming als hefboom voor innovatie en samenwerking. Maar het wijst er ook op dat sectorale variëteit in een regio kansen biedt voor economische veerkracht. Vervolgonderzoek naar de wisselwerking tussen clustering, specialisatie en diversiteit in Fryslân is daarom waardevol – en helpt om te bepalen welke aanpak het meeste toekomstperspectief biedt.
Zzp’ers in transitie
Fryslân telt veel zelfstandigen zonder personeel. Maar hun positie staat onder druk: door strengere regelgeving én door beperkte toegang tot ondersteuning. Aangezien zzp’ers een groot deel uitmaken van het Friese ondernemerslandschap, is het van belang om deze ontwikkelingen serieus te nemen. Het rapport pleit voor gericht beleid dat enerzijds kwetsbaarheden vermindert, en anderzijds nieuwe vormen van duurzaam ondernemerschap versterkt.
Kijkt u verder naar:
https://www.planbureaufryslan.nl/wp-content/uploads/2025/06/2025-Onderzoeksrapport-structuur-Friese-Economie.pdf