Categorieën
Democratie Media Politiek

Brandbrief aan informateur: ‘Onze samenleving verliest haar greep op waarheidsgetrouwe en pluriforme informatievoorziening’

Door Villamedia

De voltallige Nederlandse mediasector luidt onder aanvoering van Stichting Democratie en Media in een brandbrief aan informateur Sybrand Buma de noodklok: “Onze samenleving verliest haar greep op een op waarheidsvinding gerichte en pluriforme informatievoorziening door de dominante rol van mondiale techbedrijven”. De deelnemende partijen pleiten ervoor om van de veiligheid van informatievoorziening een belangrijk onderwerp te maken tijdens de aanstaande formatiebesprekingen.

In de brandbrief wordt de recente ontwikkeling geschetst waarin nieuws- en informatievoorzieningen, bestemd voor de Nederlandse burger, almaar meer onder controle van grote, internationale techconcerns komt te staan. “Dit vormt een ernstige bedreiging voor de democratische weerbaarheid, maar ook voor de strategische autonomie en daarmee de veiligheid van Nederland.”

Om de indringende gevolgen van deze ontwikkeling voor de maatschappij en de mediasector het hoofd te bieden willen de initiatiefnemers zich inzetten voor “een krachtig, onafhankelijk en aantrekkelijk digitaal medialandschap”. Daarvoor is de hulp van overheid dringend nodig, omdat de digitale infrastructuur en informatievoorziening niet in handen mag vallen van ‘Amerikaanse algoritmes en Chineze techreuzen’.

Het beleid van de overheid dat hiervoor nodig is, heeft de mediasector punstgewijs toegelicht in de brandbrief.

De overheid moet media en technologie geïntegreerd benaderen, bij voorkeur onder verantwoordelijkheid van één (coördinerend) bewindspersoon. Mediaproductie, -presentatie en -consumptie worden immers gedreven door technologie; de twee beleidsterreinen zijn niet langer te scheiden. Die integrale benadering in beleid is bovendien noodzakelijk om de Nederlandse media als geheel te versterken.

Er wordt veel geïnvesteerd in AI, en Nederland wil daarin koploper zijn, maar de nieuwsvoorziening en haar cruciale rol in het AI-ecosysteem is nu geen integraal onderdeel van die plannen. Betrek de mediasector er expliciet bij. En zorg dat het beleid de media in staat stelt bij te dragen aan nieuwe AI-technologie.

Een geïntegreerde aanpak vereist bovendien geïntegreerd toezicht – zeker waar sprake is van oneerlijke concurrentie tussen lokale en mondiale spelers – dat erop is gericht de pluriformiteit, onafhankelijkheid en aanspreekbaarheid van de informatievoorziening aan Nederlandse burgers te waarborgen, op welk platform dan ook.

Snelle, stevige implementatie van Europese wetgeving
De Europese Unie heeft stappen gezet om de Europese democratieën te beschermen tegen de machtsconcentratie van ‘Big Tech’. In het belang van een weerbare democratische samenleving en een innovatieve en pluriforme Europese technologie- en mediasector is het essentieel dat Nederland op Europees toneel een steviger positie inneemt.

In Nederland moet Europese wetgeving, zoals de Europese AI Act, snel en strikt worden doorgevoerd, op een wijze die onze mediasector daadwerkelijk beschermt tegen mondiale techreuzen. Daarbij is vooral transparantie door techbedrijven en mogelijkheden om illegale scraping tegen te gaan van cruciaal belang. Zo worden deze partijen gedwongen om binnen democratische en rechtsstatelijke kaders te opereren en behoudt de mediasector op haar beurt de waarborgen die nodig zijn om te innoveren.

De brandbrief werd getekend door:

ANP, Martha Riemsma (directeur)
BDUmedia, Ton Roskam (algemeen directeur)
De Correspondent, Sabine Bijleveld (directeur)
De Groene Amsterdammer, Pieter Elshout (directeur)
Erdee Media Groep, Cornell Heutink (directeur)
DPG Media, Erik Roddenhof (CEO)
FD Mediagroep, Eugenie van Wiechen (algemeen directeur)
Follow the Money, Jan-Willem Sanders (directeur)
Mediahuis Nederland, Rien van Beemen (CEO)
NDP Nieuwsmedia, Herman Wolswinkel (directeur)
Nedag Uitgevers/Nederlands Dagblad, Vincenza La Porta (directeur-uitgever)
NLPO, Eric Horvath (directeur-bestuurder)
NOS, Renate Eringa (algemeen directeur)
NPO, Lucien Brouwer (bestuursvoorzitter)
NVJ, Thomas Bruning (algemeen secretaris)
OneWorld, John Olivieira-Siere (uitgever)
Roularta Media Nederland, Marjolein Denekamp (CEO)
RPO, Jan Müller (directeur-bestuurder)
RTL Nederland, Sven Sauvé (CEO)
Talpa Network, Joost Brakel (CEO)
Vrij Nederland, Sander Heijne (hoofdredacteur)
Stichting Democratie en Media, Nienke Venema (directeur-bestuurder)