Door J.Th.J. van den Berg
Dat GroenLinks en PvdA gaan fuseren is noodzaak, maar dat is niet voldoende
Getrennt marchieren, vereint schlagen
5 september 2025
J.Th.J. van den Berg
Ooit beschreef de Pruisische veldheer, generaal Von Moltke, de voordelen van een strijdmethode waarin van elkaar verschillende troepen gezamenlijk konden optrekken: getrennt marchieren, vereint schlagen. Gescheiden optrekken, gezamenlijk toeslaan. Dat klinkt allemaal nogal militaristisch, maar het kan ook in meer vreedzame vorm. Partijen met eigen karakter en overtuiging trekken afzonderlijk op naar de kiezer, maar wel met het doel gezamenlijk de verkiezingen te winnen. Voor zo’n keuze staan nu de progressieve partijen in Nederland, die ieder afzonderlijk veel te klein zijn om zelfs maar in de buurt van een politieke meerderheid te komen.
Zeker, aan het eind van 2023 was er een overduidelijke politieke meerderheid in Nederland voor een coalitie van rechts en radicaal-rechts, al waren daar in ons totaal versnipperde politieke landschap vier partijen voor nodig. Het bleef bij deze vier bij ‘getrennt marchieren’, van enige eenheid in doelstellingen was geen sprake. De formatie werd daardoor al een drama, maar ook daarna kwam er van regeren weinig terecht. Laat staan, van het aanpakken van een aantal ernstige vraagstukken van de Nederlandse samenleving.
Het kabinet begon niettemin met enig vertrouwen onder de kiezers, maar het wist dit al snel volledig te verliezen. In de Kamer overheerste de agressieve polarisatie; in het kabinet ging ieder zijn eigen gang. Intussen zakten twee van de vier regeringspartijen (NSC en BBB) zachtjes jankend in elkaar; de VVD verloor sterk aan aanhang. De enige partij die in de peilingen overeind bleef, was de PVV van Geert Wilders, maar daarvoor moest zij wel de loyaliteit aan de coalitie opzeggen.
Leest u verder via: https://www.parlement.com/column/202509/getrennt-marchieren-vereint-schlagen