De plannen van het kabinet schieten hopeloos te kort. Natuur is de dupe van politieke onwil
Het stikstofdossier speelt al jaren: de doelen van de stikstofwet stammen uit 2021, en de oplossingsrichtingen, evenals het budget, lagen op tafel – maar zijn bij het aantreden van dit kabinet geschrapt. De ontwikkelingen sinds de uitspraak van januari 2025, laten overduidelijk zien dat bij dit kabinet de politieke wil ontbreekt om uitvoering aan het vonnis te geven. Dit heeft grote gevolgen voor de natuur én de samenleving.
Vertragen als strategie
De rechtbank was duidelijk: hoewel pas op 31 december 2030 aan het vonnis hoeft te worden voldaan, is het vonnis ‘uitvoerbaar bij voorraad’. Dit betekent dat de Staat zonder uitstel maatregelen moet nemen waarmee gewaarborgd wordt dat in 2030 50% van de stikstofgevoelige natuur (met voorrang voor de meest kwetsbare) onder de kritische depositiewaarde wordt gebracht. Maar sindsdien wordt er keer op keer vertraagd, waarmee nog meer kostbare tijd wordt verspild.
Minister-President Schoof beloofde vlak na de uitspraak dat een speciaal ingestelde Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstelbinnen 2 maanden met een plan van aanpak voor stikstof zou komen. Nadat deze deadline ’tot het voorjaar’ werd opgeschoven zijn deplaan die afgelopen vrijdag 25 april naar buiten zijn gekomen slechts eerste verkenningen, nota bene met emissiereductiedoelen voor 2035 ipv 2030.
Een voortvarende aanpak van de stikstofproblematiek is noodzakelijk om de natuurcrisis te keren. Hoe langer de Staat tijd rekt, hoe meer de meest kwetsbare natuur daaronder lijdt. Vertraging is ook onwenselijk vanuit rechtszekerheidsbeginsel: getroffen boeren, bouwers, de industrie en de energietransitie blijven wéér in onzekerheid, met grote maatschappelijke kosten als gevolg.
Herhaling van zetten in de verkeerde richting
Met het ‘Startpakket Nederland van het slot’ dat de stikstofcommissie vorige week publiceerde wordt het wettelijke doel voor 2030 en het vonnis niet bereikt, maar op voorhand al naar achteren geschoven. Ondanks het feit dat er expliciete reductiepercentages voor industrie, landbouw en mobiliteit zijn aangekondigd, zijn de voorstellen, waarmee die reductie zou moeten worden bereikt, weinig concreet, niet doorgerekend, niet verplichtend voor de landbouw, en zijn het vooral eerder gepresenteerde plannen, waarvoor nauwelijks extra budget is vrijgemaakt. Tevens zet het kabinet in op juridische schijnoplossingen waarmee de natuur niet is geholpen.
Onder elkaar bevat dit voorstel weinig nieuws en zetten de voorstellen te weinig zoden aan de dijk, zo concludeert zelfs de landsadvocaat in een vernietigend advies over de aangekondigde stikstofplannen.
Conclusie: Commissie Schoof lapt het vonnis van de rechtbank doodleuk aan haar laars.
Raadpleegt u eventueel ook: https://www.greenpeace.org/nl/algemeen/69114/plannen-ministeriele-commissie-economie-en-natuurherstel-too-little-too-late/