Omrop Fryslân meldt op dinsdag 17 juni 2025 dat de helft van de havoleerlingen aan het Drachtster Lyceum voor het eindexamen is gezakt. Een dramatische uitslag. Oorzaak: een falende schoolorganisatie. In 2023 blijkt het op deze onderwijsinstelling al goed mis te zijn.
In het begin van dat jaar werd Eric van ’t Zelfde in Drachten tot rector benoemd. Eerder, in 2009, werd hij aangesteld als rector aan een van de ‘slechtste scholen van Rotterdam’, met barslechte eindexamenresultaten, criminaliteit en een vermoeid docentenkorps. Van ’t Zelfde pakte door en stuurde een groep lastige leerlingen weg, waarvoor hij zelfs voor de rechter verscheen.
In 2023 aan het Drachtster Lyceum ging het al tamelijk snel mis tussen Van ’t Zelfde en een groepje docenten. Er was ‘een machtsstrijd’ gaande, aldus bestuursvoorzitter Pieter Schram van Slingelland, waar het lyceum onder valt. Daarnaast lag Van ’t Zelfde overhoop met de medezeggenschapsraad. De Onderwijsinspectie sprak zowel met bestuur als de medezeggenschapsraad en concludeerde “dat er dusdanige risico’s zijn voor de kwaliteit van het onderwijs, dat dit aanleiding geeft tot een onderzoek”, aldus een artikel van Omrop Fryslân op 23 september 2023.
Hoe dan ook Van ’t Zelfde nam diezelfde maand ontslag, zei hij eind 2024 tegen Omroep Rijnmond en voegde daaraan toe: “Een klein, toxisch groepje lag dwars en heeft mij het leven zuur gemaakt”. En: “Mijn ontslagbrief stond drie minuten nadat ik ‘m verzonden had op X. Mijn tegenstanders roerden zich volop op sociale media om me af te branden. Ik zou een dictator zijn, ik zou liegen en bedriegen. Dat soort taal werd allemaal ongecensureerd verspreid.”
Terug naar juni 2025. De huidige interim-rector Reinald Gerbenzon heeft gezien het barslechte eindresultaat weinig tot niets aan de malaise aan het Drachtster Lyceum kunnen wijzigen. Desondanks zegt hij: “We moeten als school in de spiegel kijken.”
Van een slechte werkverhouding tussen enerzijds bestuur en directie (rector) en anderzijds docenten en leerlingen, zijn meestal de laatste twee groepen het meest de dupe. Tijdens onwerkbare situaties vertrekken doorgaans de betere docenten en is het maar afwachten welke kwaliteit daarvoor terugkomt. En soms is het nog maar de vraag of nieuwe docenten, vanwege de krapte op de arbeidsmarkt, worden aangesteld.
Wat ook wel gebeurt binnen schoolorganisaties waar veel onzekerheid heerst, is dat overgangseisen richting eindexamenklas worden versoepeld om bepaalde problemen te verbloemen. Echter, hierdoor kan een relatief grote groep zwakke leerlingen in de eindfase terechtkomen. Er wordt dan stilletjes gehoopt dat de schade met het eindexamen mee gaat vallen.
Tenslotte, interim-baas Gerbenzon heeft in Drachten een pittige klus te klaren. Maar het lijkt me beter een echte puinruimer aan te stellen.
Wiebe Dooper
Geraadpleegde bronnen: