Door Elsijn Eelsingh
Betreft: schilderijbespreking van
‘DE HERFST RIJDT OP EEN PAARD’
Schilderes: Maria Prymachenko
Datum: 1984: Oekraïne
Genre: allegorie
Kindertjes, luister goed.
Er is een ruiter die ieder jaar verschijnt,
stil, maar nooit onopgemerkt.
Hij heet Herfst, en hij rijdt op een sterk paard
dat klinkt als donder over de velden.
Zijn mantel is geweven van gouden bladeren,
zijn zakken zitten vol appels, kastanjes en druiven.
Waar hij rijdt, kleurt het gras donkerder,
de bomen trekken hun mooiste kleren aan —
rood, oranje, geel — alsof ze afscheid willen nemen.
Hij tikt met zijn staf tegen de zonnebloemen
en zij buigen hun zware hoofden diep.
Hij fluistert tegen de vogels:
“Vleugels omhoog, de weg naar het zuiden wacht.”
Hij zegt zachtjes tegen de bloemen:
“Sluit je ogen, de winter brengt je dromen.”
En toch, kindertjes, Herfst is geen dief.
Hij neemt de warmte niet weg,
hij schenkt ons een feest van kleuren,
laat ons manden vullen met brood en fruit,
en geeft de aarde rust.
Want ieder einde,
fluistert Herfst, terwijl hij verder rijdt,
draagt al de belofte van een nieuw begin.
Je zou kunnen zeggen dat Herfst op een paard vertelt over de onstuitbare mars van de tijd: de zomer is voorbij, de oogst is verzameld, en de herfst rijdt binnen om de natuur klaar te maken voor rust. Maar door Prymachenko’s kinderlijk-magische beeldtaal wordt die overgang niet dreigend, maar eerder feestelijk en ritueel – alsof elk seizoen een gast is die op zijn beurt verschijnt en ons iets schenkt.