Door Liberaal Noardeast-Fryslân
Met de start van de verkoop van consumentenvuurwerk, mogelijk voor de laatste keer, wordt opnieuw duidelijk hoe kwetsbaar onze tradities zijn geworden. De discussie over een landelijk vuurwerkverbod raakt namelijk aan meer dan alleen de jaarwisseling. Zij raakt aan de vraag hoe wij omgaan met gebruiken die voor veel mensen van betekenis zijn.
Voor veel inwoners is het afsteken van legaal vuurwerk een vast onderdeel van oud en nieuw. Het markeert het einde van het jaar, brengt mensen samen en is voor velen een traditie die van generatie op generatie wordt doorgegeven. Daarbij gaat het nadrukkelijk om het verantwoord gebruik van legaal vuurwerk binnen de bestaande regels.
De zorg bestaat dat een vuurwerkverbod niet op zichzelf zal blijven staan. Wanneer één traditie wordt afgeschaft, ontstaat al snel een precedent voor andere gebruiken. Carbidschieten, paasvuren, dorpsfeesten of andere lokale tradities komen steeds vaker onder druk te staan door toenemende regelgeving en het gemak van verbieden. Dat is een ontwikkeling die niet alleen culturele waarde aantast, maar ook de sociale samenhang in dorpen en wijken.
Dat neemt niet weg dat de zorgen van tegenstanders serieus moeten worden genomen. Overlast, veiligheid en dierenwelzijn zijn legitieme aandachtspunten. Die vragen om verantwoordelijkheid van gebruikers, duidelijke regels en goede handhaving. Een algemeen verbod is echter een zware maatregel die vooral de grote groep mensen raakt die zich wél aan de regels houdt, terwijl de onderliggende problemen daarmee niet automatisch verdwijnen.
Tradities veranderen soms vanzelf met de tijd, maar zouden niet moeten verdwijnen door politieke keuzes die onvoldoende oog hebben voor hun maatschappelijke betekenis. In plaats van steeds verdergaande verboden is het zinvoller om te zoeken naar balans: ruimte voor tradities, duidelijke kaders en respect voor elkaar.
Het debat over vuurwerk verdient daarom meer nuance. Niet alles wat spanning oproept, hoeft te worden verboden. Juist door tradities zorgvuldig te faciliteren en te reguleren, kunnen zij op een veilige en verantwoorde manier blijven bestaan, ook voor toekomstige generaties.