Door Bearn Bilker op Liwwadders.nl
Ook voor het imago voor Fryslân, in Den Haag en elders, is het te hopen dat net als bij het tv-programma De Slimste Mens, Soepboer door de zijdeur weer van het politieke toneel verdwijnt.
Wat wil Soepboer, of FNP nu eigenlijk? Wat is hun profiel? Heeft ze die wel? Het lijkt allemaal op slordig haastwerk, broddelwerk.
Het is goed mis binnen de Frysk Nasjionale Partij. De FNP wil met Aant Jelle Soepboer uit Niawier de Tweede Kamer in. Hij stelt de regio voorop. Vanuit regionaal denken vult hij de nationale politiek in, zegt Soepboer. En hij wil de belangen van Fryslân direct op de Haagse politieke agenda plaatsen.
De Ledenvergadering van de FNP op 30 augustus in Franeker liet een zeer verdeelde FNP zien, zelfs zo verdeeld dat raadsleden van de FNP in Smallingerland en in Dantumadiel hun lidmaatschap opzegden en partijloos verder gaan. FNP-Leeuwarden en FNP-De Fryske Marren waren tegen. De eigen afdeling van Soepboer, FNP-Noardeast Fryslân hield zich stil. Waarom eigenlijk? Omdat ze Soepboer wel aardig goed kennen?
De FNP is in de zestiger jaren door founding father Jan Bearn Singelsma uit Goutum van een politieke basis voorzien. Hij werd statenlid van Fryslân en zelfs raadslid in de gemeente Leeuwarden. Langzamerhand werd de FNP een partij waar men niet omheen kon, zeker in de Provinciale Staten en ze bracht steeds meer raadsleden, wethouders, statenleden en gedeputeerden voort en ook een enkele burgemeester. Nu ineens willen ze de sprong wagen naar Den Haag. Of beter uitgedrukt: Soepboer wil dat. Hij was korte tijd raadslid in de gemeente Dongeradeel en daarna werd hij wethouder in de heringedeelde gemeente Noardeast-Fryslân. Dat duurde maar erg kort want toen kwam Pieter Omtzigt voorbij die hem binnenhaalde bij diens nieuwe partij Nieuw Sociaal Contract. Soepboer werd vervolgens Tweede Kamerlid voor NSC vanaf eind 2023. Interviews met hem in die periode laten zien dat hij zijn ware bestemming had gevonden, wat gedachtegoed betreft, zowel als volgeling van Omtzigt. Als Tweede Kamerlid kon hij nu het verschil maken in een grote fractie van 20 zetels, meldde hij.
Zoals we weten ging het vervolgens bergafwaarts met Omtzigt en de NSC. En nu is amper nog wat over van fractie, partij en idealen. Diverse NSC’ers maken er door hun vaandelvlucht een puinzooi van, ook Soepboer verliet het schip voortijdig. Hij zag de bui hangen en meldde zich meteen om lijsttrekker te zijn voor de FNP voor 29 oktober.
Wat moet je nu met zo iemand? Onder andere de Volkskrant noemde hem de rechtse opportunist. Hij moet wel 70.000 stemmen halen om in de Kamer te komen. Waar haalt hij die vandaan? Hij zegt wel dat hij overal in alle provincies meedoet en dat tal van regionale kandidaten op zijn lange kandidatenlijst uit heel het land meedoen, dus dat moet lukken, aldus Soepboer. Dat zou kunnen want hij is behendig in het hanteren van de sociale media, dus veel jongeren zullen hem vast cool vinden.
Toch zijn er tal van vragen.
Waarom werden leden van de FNP overrompeld door dit besluit? Partijvoorzitter Jan Arendz gaf ruiterlijk toe dat de procedures niet allemaal volgens het boekje zijn afgehandeld. Zo’n ingrijpend besluit: wel of niet meedoen aan landelijke verkiezingen, is toch zeker iets wat je zeer goed moet voorbereiden en bespreken in de partij? De FNP zegt altijd, al sinds hun bestaan, alles moet van onderop! Bij dit erg belangrijke punt is dat juist niet gebeurd.
Wat wil Soepboer, of FNP nu eigenlijk? Wat zijn hun speerpunten ter onderscheiding van anderen? Ze hebben een vaag programma gericht op regio’s, op plattelanders. Maar dat is BBB toch ook? Gericht op landbouw? Of leefbaarheid platteland? Dat wil BBB ook. Welke doelgroepen heeft FNP nu op het oog? Wat is hun profiel? Heeft ze die wel? Het lijkt allemaal op slordig haastwerk, broddelwerk. Omtzigt wilde een goed bestuur, dat sprak Soepboer ook aan, maar wat nu dan? Deze heel kwestie getuigt van slecht bestuur binnen de FNP.
Er zijn nogal wat FNP’ers echt heel kwaad. Verschillende FNP’ers vertellen mij ongevraagd wat hen in deze kwestie dwars zit. En dat moet men niet onderschatten. Deze FNP’ers willen juist niet meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen, want dan verloochenen ze hun bestaan als sterke provinciale partij. En kan Aant Jelle Soepboer, mocht hij Kamerlid worden, wel iets bereiken? Partijfracties met één zetel moeten veel schreeuwen om op te vallen maar wat zijn hun resultaten? En het regionale geluid komt straks echt niet van de FNP. Integendeel, dat komt in de nieuwe periode weer van Habtamu de Hoop (PvdA GL), (juist aan hem heeft Fryslân veel te danken), dat komt van Harry Bevers uit Leeuwarden (VVD) en dat komt straks van Lucienne Boelsma uit Idskenhuizen (CDA).
Het is allemaal voor de Bühne zoals de FNP het nu presenteert. Het zal in de campagne om Soepboer zelf gaan en niet om de FNP. Soepboer brengt zijn partij veel schade toe, nu al. Wat heeft Soepboer nu bestuurlijk bereikt? Alleen nog maar ernstige verdeeldheid in de partij, tweespalt. Dat bleek heel sterk uit de discussies en de stemming in Franeker. Als 44 % van de ledenvergadering tegen zo’n ingrijpend besluit is, moet je dan als bestuur de zaak door willen zetten? Er was al verdeeldheid, maar die hebben bestuur en Soepboer nu alleen maar versterkt. Zoiets laat diepe sporen na.
Als hij wel in de Kamer komt; wat dan? De FNP moet standpunten hebben over Oekraïne, Gaza, over sociale zekerheid, over natuur, over migratie, over alternatieve energie, over belastingwetgeving, ja waar niet over. En daar zitten ook de grote verschillen van de FNP-kiezers. Die denken heel verschillend over nationale onderwerpen en die stemmen landelijk heel verschillend, van VVD tot CDA, tot PvdA/Gl of ook SP. Hoe wil de FNP dit verantwoorden, want hoe kun je op Soepboer stemmen als je niet weet hoe hij, de FNP dus, over al die items denkt?
Ook voor het imago voor Fryslân, in Den Haag en elders, is het te hopen dat net als bij het tv-programma De Slimste Mens, Soepboer door de zijdeur weer van het politieke toneel verdwijnt, namelijk dat hij geen zetel behaalt. In het belang van de FNP zelf zou dat ook de beste oplossing zijn.
Het is wel duidelijk, de eigen achterban is zwaar verdeeld en een groot deel zal niet op Soepboer stemmen. Hoe moet je dan anderen overtuigen dat wél te doen. Er zijn in deze kwestie Soepboer alleen maar verliezers en dat heeft men aan zichzelf te danken.
Bearn Bilker
2 september 2025
Ook kunt u raadplegen: https://www.liwwadders.nl/bearn-bilker-voor-het-imago-voor-fryslan-is-het-te-hopen-dat-soepboer-door-de-zijdeur-weer-van-het-politieke-toneel-verdwijnt/