Door Bert van den Braak op Parlement.com
Succes van de fusie van GroenLinks en PvdA hangt af van bereidheid verdeeldheid toe te staan.
Al doen GroenLinks en PvdA net als in 2023 met één lijst mee aan de verkiezingen en al is er een gezamenlijk verkiezingsprogramma de echte fusie moet nog tot stand komen. Voor het slagen is electoraal succes belangrijk, maar misschien nog wel meer ruimte bieden aan intern debat, zoals dat lang gebruikelijk was in partijen en zeker in de PvdA.
Partijfusies zijn een bekend verschijnsel in de Nederlandse politiek. In 1908 ontstond de CHU, in 1921 gingen liberale partijen op in de Vrijheidsbond. In 1946 ontstond de Partij van de Arbeid als fusie van SDAP, VDB en CDU (aangevuld met progressieve katholieken). Hoewel geen echte fusie was ook de VVD in 1948 resultaat van het samengaan van liberalen (PvdV) en een deel van de vrijzinnig-democraten. Weer later ontstonden CDA (1980), GroenLinks (1991) en ChristenUnie (2000).
Zij kenden ieder hun eigen wordingsgeschiedenis. Bij het CDA was er sprake van een beweging van onderop (‘Wij horen bij elkaar’), waarbij gemeenten en provincies voorop liepen en er een federatie kwam, met een inspirerende voorzitter (Piet Steenkamp). Bij GroenLinks gaven de Europese verkiezingen een impuls aan CPN, PSP, PPR en EVP om samen te gaan. Net als bij de christendemocraten (in 1963 nog 76 Tweede Kamerzetels) speelde verder electorale achteruitgang een belangrijke rol. De ChristenUnie ontstond nadat in beide Kamers (de Eerste Kamer voorop) fracties nauwer waren gaan samenwerken. In de praktijk bleken verschillen tussen GPV en RPF minder groot dan uit geschiedenis en beginselen leek.
Leest u verder via: https://www.parlement.com/column/202510/ruimte-bieden-aan-verdeeldheid