In deze bijdrage treft u een overzicht aan van een vier maanden durend, hoofdzakelijk, juridisch steekspel over de stienmurd in Fryslân. Het proces, waarin diverse actoren zijn betrokken, begint op 2 december 2022 en eindigt op 28 maart 2023. Eerst worden de voordelen en de nadelen van de marters (stienmurd) uiteengezet.
Voordelen
Volgens de Marterstichting zijn marters beter in staat muizen en ratten te vangen dan boerderijkatten, omdat ze feller en beweeglijker zijn. En daarmee voorkomen marters, met de otter als uitzondering, plagen.
De stichting is ook van mening dat in gebieden met marters en roofdieren minder teken zijn. Aangezien ze muizen uitschakelen die optreden als tussengastheer voor teken; dit diertje brengt de ziekte van Lyme over.
Nadelen
Kievitseierenzoekers, onder wie leden van de BFVW (Bond van Friese Vogelwachten), jagers, fjildmannen en ongediertebestrijders zijn over het algemeen van mening dat de steenmarterpopulatie in omvang beperkt dient te blijven. Ze vinden dat onder meer deze stienmurd een gevaar vormt voor de weidevogelstand.
Provinsje eind 2022: ontheffing doden van 429 steenmarters
Op 2 december 2022 bepaalt de provinsje Fryslân dat er op basis van de Wet natuurbescherming in bepaalde gebieden ontheffing wordt verleend voor het doden van 429 steenmarters. ‘Die ontheffing is verleend aan de Faunabeheereenheid (hierna: Fbe) en is bedoeld om te voorkomen dat de steenmarters de nesten van de weidevogels en dan in het bijzonder de grutto, leegroven’, aldus Rechtspraak.nl.
De ontheffing geldt ten aanzien voor 21 weidevogelgebieden voor de periode van 1 december tot 1 juli voor de jaren 2022 tot 2027. ‘Alle gebieden zijn meer dan 100 hectare groot, met een weidevogeldichtheid van tenminste 10 broedparen grutto en/of tenminste 50 broedparen steltlopers/100 hectare’, aldus de BFVW.
Schorsen ontheffing
Fauna4life, Marterstichting en Animal Rights pleiten voor een zogenaamde voorlopige voorziening met het argument dat de stienmurd een beschermd dier is. Ze brengen eveneens naar voren dat weidevogels veel meer leefruimte nodig hebben, ‘zodat er ook genoeg voedsel is voor de jongen om te overleven’.
Uitspraak 9 februari 2023
De voorzieningenrechter bepaalt als ‘voorlopige maatregel dat de Provincie tot aan de uitspraak van de commissie bezwaar en beroep van de Provincie slechts maximaal 200 steenmarters mogen worden gevangen en aansluitend gedood’.
Douwe Sibma in de LC: 20 februari 2023
Douwe Sibma, lid Vogelwacht Franeker e.o., beweert in een ingezonden stuk dat het opmerkelijk is dat de rechter beweert dat er onvoldoende inzicht is of er voldoende steenmarters in Fryslân zijn, en of die genoeg verspreid zijn over de provinsje, echter deze vragen stelt de rechter niet ten aanzien van weidevogels.
Provinsje 28 maart 2023
De commissie bezwaar en beroep van de provinsje besluit, na bestudering van alle onderdelen, dat de ontheffing in stand blijft. Vanaf 1 december 2023 mogen er – weer – hoogstens 429 steenmarters worden gevangen. De BFVW schrijft dat bezwaarmakende partijen bij de rechter weinig kans hebben om de ontheffing voor 2024 ongedaan te maken.
De geschetste gang van zaken blijft ongetwijfeld de komende jaren voortduren.
Wiebe Dooper
Opmerking:
In deze bijdrage zijn twee foto’s geplaatst van een jonge beammurd (boommarter). Via bijgaande link treft u een omschrijving van de uiterlijke verschillen aan tussen beammurd en stienmurd: https://www.zoogdiervereniging.nl/nieuws/2013/steenmarterkalender-oktober-onderscheid-steen-en-boommarter
Geraadpleegde bronnen:
https://www.marterstichting.nl/bescherming/waarom-marters-beschermen/
‘Waar is balans in afweging marterzaak’, door Douwe Sibma in: Leeuwarder Courant, 20 februari 2023.
.