Bezoekers aan Sneek Skittert krijgen in Theater Sneek een optreden voorgeschoteld om van te smullen. Het programma is verrassend sterk door de kwaliteit, afwisseling en snelheid van de onderdelen, waardoor de concentratie van de zaal op peil blijft. Opvallend is de bijzondere uitwerking in de eerste sketches over de betekenis van it Frysk, ut Snekers en de Nederlandse taal. Al met al is Sneek Skittert een voortreffelijk theaterstuk ter ere van het 175-jarige bestaan van Koninklijk Teater Snits en kan als zodanig worden bijgeschreven in de annalen.
In het begin wordt de zaal direct geconfronteerd met uitspraken die op de lachspieren werken, zoals het theater dat wordt omschreven als dat gebou met onkrúd op ut dak en de Fryske Krite foor de elite. Een vindingrijke vondst is shantykoor de Brûskoppen te laten zingen langs de zijkant van de grote zaal in gekleurde hesjes met flikkerende lichtjes.
Daarna is aandacht voor de autoluwe proef in de Sneker binnenstad waar over wordt vergaderd. Wordt het hele centrum afgesloten of enkele straten? De koffiejuffrouw brengt raad door mede te delen van bepaalde straten enkele delen af te sluiten. Een sterk einde van deze scène.
Vervolgens zingt Fokke Dam ingetogen en geconcentreerd over het meest ernstige gevolg van de autoluwe proef: Wat is ut stil. Hatstikkene stil. Ferrekte stil. Dam, die de binnenstad als geen ander kent, legt daarmee de kern van het slecht voorbereide en uitgevoerde verkeersexperiment bloot. Tijdens de pauze klinkt er een harder geluid van iemand: Die proef is Sneek deur de strot duwt.
Ook is er waardering voor de inzet van de brandweer, die aanwezig is bij de dramatische brand van Club 1841. In enkele sketches komt verder de positie van de jeugd aan de orde, die goed worden uiteengezet en duidelijk maken dat jongeren vertier zoeken in het uitgaansleven van de Friese hoofdstad. Is dan een partijtrein in de nachtelijke uren van het weekeinde niet een enorm goed idee?
Een van de kersen op de taart is als Thierry Kamminga een ode aan Sneek brengt met Later is fandaach de dach. Zijn timing is uitstekend en hij brengt onder meer pliesie Ruis, de Scotch Inn, de Kopermolen en Arno Brok naar voren. En we binne trots op oans theater.
Het laatste onderdeel voor de pauze vormen zeer knap uitgevoerde acrobatische acts, die door de zaal worden gewaardeerd met een hartverwarmend applaus.
Mooi toneelspel van een ouderwets en modern gezin weerspiegelen de veranderde tijdgeest van deze samenlevingsvorm. Matthie Silvius en Gerard Hamersma vormen het ouderpaar van het vroegere gezin met aan de etenstafel vier kinderen. Tijdens het gebed waarin de Heer en Maria worden geëerd, klinkt in een hilarisch refrein rabarber, rabarber rabarber door. In het moderne gezin zijn twee kinderen geïnteresseerd in de sociale media en niet in het eten dat moeder heeft bereid. Kun je niet iets bestellen, of zo?, klinkt het.
De Fontein van Vrouwe Fortuna noemt Gerard Hamersma op hilarische wijze manneke pis met prostaatklachten. Dergelijke humor komt ook terug als pittige dingen worden gezegd in het serieuze zorgvraagstuk van Antonius en in de kapsalon van Rudina van Solkema.
Hoewel de quiz de Snuggerste Sneker goed wordt gepresenteerd door Jan Siep van den Bos, vormt het tegelijk het zwakste onderdeel van het gehele programma. Maar liefst acht acteurs komen in beeld, nogal wat grappen komen niet goed door en die wel treffend zijn verdwijnen in een krampachtige atmosfeer, die is ontstaan door de te lange duur. Aan het eind is er de ja-jaap nee-neef versie, die is ontleend aan een optreden van het duo Frans Halsema en Gerard Cox ergens eind jaren zeventig.
Yede van Dijk, bij veel Snekers bekend als Heabeltsje fanne Klip, speelt in het slotstuk een verwarde oudere dame, die wordt opgenomen in een instelling van Patyna In deze rol treedt Van Dijk met glans op. Jim denke seker dat ik gek bin, en jim wille fan mie ôf, zegt ze tegen de kinderen.
De muzikale begeleiding wordt verzorgd door vroegere leden van Point Out: Harry van der Pol, Freddie Terveer en Geert Pieter Vermeulen. De decortaken zijn in vertrouwde handen van de familie Van Solkema. Ut ging allemaal prima, want dur leit un dúdlik draaiboek. Foor ut afhalen fanne onderdelen fan de kapsalon-scène en ut tugeliek neersetten fanne quiz-objekten mutte we efen snel handele, aldus Pierius.
Hopelijk krijgt Sneek Skittert een vervolg met daarin welkome bijdragen van jongere generaties. Vernieuwing is namelijk nodig, terwijl humor tijdloos op straat blijft liggen.
Wiebe Dooper