Ik zou op de fiets naar Balk, dat is vanaf Koudum goed te doen. Maar ik merk dat ik wel vaker een excuus aangrijp om niet met de fiets te gaan. Luiheid die met de leeftijd komt, daar houd ik het maar op. Dus toen Hille Faber, mijn mede-uitgever bij Utjouwerij DeRyp, aanbood om met de auto komend vanaf Workum even Koudum aan te doen, stemde ik meteen in. Hoefde ik de accordeon ook niet achterop de fiets mee te nemen.
‘En je kunt meteen wat boekjes meenemen naar Koudum, dan hoef ik daar niet speciaal voor naar Boekhandel Muizelaar te gaan’, zo vond Hille nog een excuus voor me. Want we zouden in Balk onze nieuwste uitgave, de dichtbundel Brutsen lok van de 93-jarige Folkert Verbeek presenteren. Het was trouwens een goed idee om die presentatie te laten samenvallen met de opening van een expositie van schilderijen en tekeningen van Pier Feddema (1912-1983). Zo’n tachtig belangstellenden waren er op vrijdagmiddag 27 juni voor naar het Breahûs aan de Luts in Balk gekomen.
Nadat Hille Faber, zowel bestuurslid van de Pier Feddema Stichting als van de Stichting Utjouwerij DeRyp, de bijeenkomst geopend had, kwam emeritus-predikant Johan Heegsma aan het woord. Hij vertelde over de band die hij met de familie Feddema en met het werk van Feddema in Balk kreeg. Aan het eind van de middag vertelde Kees Feddema nog een paar anekdotes over verschillende kanten van zijn vader, die in het werk van Feddema terug te vinden zijn, ook in de twaalf werken die in het Breahûs hangen.
Daarna mocht ik als uitgever wat zeggen over de bundel Brutsen lok van Folkert Verbeek. In deze bundel staan 56 gedichten, verdeeld over drie afdelingen. In de eerste afdeling gaat het over de liefdevolle relatie tussen de dichter en zijn vrouw met wie hij bijna zestig getrouwd was. Dochter Henny Reijenga -Verbeek, die later het eerste exemplaar in ontvangst mocht nemen, las daarover het gedicht ‘Myn hertsbeminde’ voor.
Maar dan slaat de ziekte Alzheimer toe en moet de dichter met lede ogen en rouwend toezien hoe zijn vrouw aftakelt en overlijdt. Daarmee wordt de relatie niet minder liefdevol, maar wel anders. ‘It wurdt oars’ heet dan ook een gedicht van Folkert Verbeek dat goede vriendin Tetsje van der Sluis voorlas. In het laatste gedeelte van de bundel vindt de dichter troost en is er dankbaarheid voor wat er geweest is. De troost die de dichter door het schrijven van de gedichten ondervond, zal ook menig lezer van de gedichten helpen.
In sommige gedichten speelt het geloof van de dichter een rol, zoals in het gedicht ‘De profundis’ dat refereert aan het begin van psalm 130, dat ik, goed gereformeerd opgevoed, herkende in de regels “mar Hy dy’t giet oer waar en winen, / fan bern ôf oan har namme wit / heart grif myn roppen, wol my fine / no’t ik yn djippe ellinde sit”. Het was één van de vier gedichten die ik deze middag uit de bundel Brutsen lok zong. Het was overigens niet zo moeilijk om de gedichten op muziek te zetten, omdat het toegankelijke gedichten zijn, geschreven met een groot gevoel voor klank en ritme.
De natuur speelt een belangrijke rol in de gedichten van Folkert Verbeek en mede door de toegankelijke toon zullen deze gedichten voor veel mensen herkenbaar zijn. De thematiek mag zwaar zijn en er klinkt oprecht verdriet, maar er is ook dankbaarheid die het wint van het verdriet. Dat laatste zijn de woorden van Folkert Verbeek zelf, in het gedicht ‘Namme’, uit het laatste deel van Brutsen lok, ook het laatste gedicht dat ik zong.
Onder de aanwezigen in het Breahûs waren de dichter Eppie Dam en componist/muzikant Hindrik van der Meer. Van der Meer kon de sfeer nog verhogen door te melden dat de musical Jona, waarvoor Folkert Verbeek zo’n twintig jaar geleden de liedteksten schreef, dit jaar weer twee keer opgevoerd gaat worden. Eppie Dam had voor deze middag speciaal een gedicht voor Folkert Verbeek geschreven. Het ontroerende gedicht, met als tweede strofe “ik luts nei balk / om brutsen lok te fielen /en pine te dielen /om al ús leaven” werd voorgelezen door Geertsje Faber en vormde een mooi slot van een pakkende culturele middag, zoals een van de aanwezigen het formuleerde.
De dichtbundel Brutsen lok kost € 15 en is te koop in Friese boekwinkels, waaronder Afûk in Leeuwarden, Bruna in Balk, Muizelaar in Koudum en Boekhuis Stumpel in Workum.
© Jelle van der Meulen